01 november 2023
Het belang van ritme en routine voor je kind
En 5 tips om een ritme vast te houden, zelfs tijdens de vakantie
Houvast en voorspelbaarheid
Houvast en voorspelbaarheid door ritme
Laat naar bed, hele dagen buiten en toch net iets vaker een lekker ijsje. Ja, een dag in augustus ziet er voor je kind heel anders uit dan een gemiddelde schooldag in pak ‘m beet oktober. Dat is natuurlijk vooral hartstikke leuk, want het maakt die vakantiedagen extra bijzonder. Toch is een vast ritme heel waardevol voor je kind. Zo waardevol dat het ook tijdens vakanties fijn is om er een beetje aan vast te houden.
Waarom een vast ritme zo gezond is
Allereerst zorgen ritme en houvast bij je kind voor een gevoel van stabiliteit en veiligheid. Je kind weet beter wat het kan verwachten, waardoor het zich makkelijker aanpast aan situaties die nieuw en onverwachts zijn.
Daarnaast bevordert een vast ritme de slaap en daarmee de ontwikkeling van je kind. Door alle nieuwe ervaringen draaien kinderhersenen bijna constant op volle toeren. Hoe beter de slaap, hoe meer energie, waardoor de hersenen van je kind nieuwe ervaringen makkelijker verwerken.
Tot slot helpt een vast ritme bij het ontwikkelen van zelfdiscipline. Je kind kan allerlei routines inbouwen. Bijvoorbeeld door ’s ochtends het bed op te maken, door elke dag op hetzelfde tijdstip te eten of door een vaste eindtijd aan te houden tijdens het spelen. Zo leert je kind verantwoordelijkheid te dragen en tijd te beheren. Dat zijn essentiële vaardigheden. Op school en later in het leven.
Tips om een ritme te creëren en vast te houden
Een vast dagritme bedenken is één, eraan vasthouden is iets heel anders. Zeker tijdens vakanties is dat niet altijd even makkelijk. Wij hebben wat praktische tips voor jou als ouder om de kans van slagen te vergroten:
- Maak jullie ritme visueel
- Bepaal samen de planning
- Hou de schermtijd binnen de perken
- Hou vast aan een bedtijdroutine (ook tijdens de vakantie)
- Omarm de uitzonderingen
- Maak jullie ritme visueel
Het is belangrijk dat je kind zich bewust is van een routine. Als het ritme alleen maar ontstaat door jouw instructies op te volgen, wordt het nooit een gewoonte. Maak het ritme daarom visueel aan de hand van een leuk, begrijpelijk schema dat je ergens in huis ophangt. Bijvoorbeeld op de koelkast. Gebruik veel kleurtjes en plaatjes om het duidelijk en aantrekkelijk te maken voor je kind. Of, nog beter leuker: maak het schema samen. Zo vergroot je de betrokkenheid.
- Bepaal samen de planning
Door samen met je kind een weekplanning op te stellen, kan je kind zich voorbereiden op wat er komen gaat. Zeker tijdens vakanties, als veel routines wegvallen, kan dit helpen om het allemaal wat minder vermoeiend te maken.
Je geeft je kind zo ook de kans om actief en creatief mee te denken over wat jullie gaan doen. Elke dag naar een pretpark wordt natuurlijk lastig, maar als je duidelijk maakt wat er mogelijk is, is de inbreng van je kind heel waardevol. En het is natuurlijk superleuk om mee te beslissen over een uitstapje of over wat jullie gaan eten.
“Op de buitenschoolse opvang (BSO) maken we het middagprogramma altijd samen met de kinderen. En zij schrijven het op. Je merkt echt dat de betrokkenheid en het enthousiasme daardoor groeit.”
- Hou de schermtijd binnen de perken
Die telefoon, tablet of tv kan hartstikke verleidelijk zijn. Dat weten we als ouder maar al te goed. En het is helemaal niet erg om zo nu en dan iets leuks of leerzaams op een scherm te doen. Maar te veel schermtijd kan het ritme en de slaap van je kind verstoren.
Het is veel makkelijker om een gezond ritme aan te houden als je actief bent, zowel fysiek als mentaal. Probeer de schermtijd van je kind daarom binnen de perken te houden en maak er duidelijke afspraken over. Op die manier wordt ook het scherm onderdeel van een routine.
- Hou vast aan een bedtijdroutine (ook tijdens de vakantie)
Ja, dit is een lastige, dat weten we. Zeker als het buiten lang licht is en er morgen geen school is, is de verleiding groot om alle routines rondom bedtijd los te laten. Toch is het slim om er zoveel mogelijk aan vast te houden. Onderzoek laat zien dat kinderen met een vast slaappatroon makkelijker leren, focussen en dingen onthouden.
Is het slaapritme door de vakantie toch een beetje verstoord? Probeer je kind dan in ieder geval in de laatste week voordat school weer begint het ritme op te laten pakken. Dat verkleint de kans dat je kind straks met oogjes op half 7 bij een belangrijke les op school zit.
- Omarm de uitzonderingen
Een vast ritme is dus heel waardevol voor je kind, maar houd er ook niet krampachtig aan vast. Laat het zo nu en dan bewust even los om, bijvoorbeeld tijdens vakantie, te genieten van een bijzonder moment. Door duidelijk te maken dat het een uitzondering is, maak je die lange zomeravond nog veel specialer.
En zo blijkt maar weer: opvoeden is een balanceeroefening. Eentje waarin je als ouder vol enthousiasme allerlei goedbedoelde adviezen opvolgt, maar waarin je ook moet durven te doen wat voor jullie goed voelt. Gaat daarbij altijd alles perfect? Tuurlijk niet. Maar dat maakt niet uit, zolang jullie blijven leren en genieten van ieder mooi moment. Dus heel veel plezier tijdens de vakantie!
